ZNA UKJA
Circulariteitsadvies voor het psychiatrisch ziekenhuis voor kinderen en adolescenten UKJA
Het psychiatrisch ziekenhuis voor kinderen en adolescenten ZNA Antwerpen, gaat het bouwproject aan voor het realiseren van 4 nieuwe wooneenheden voor haar patiënten. In een tweede fase zal de voorbouw worden afgebroken en heropgebouwd. Op de begane grond zullen wooneenheden gehuisvest worden, spreekkamers op de eerste verdieping en een school op de tweede verdieping. Vervolgens wordt het gebouw ‘Karrewiel’ gerenoveerd en komen er twee kleine uitbreidingen voor een dagunit en therapeutische ruimtes. In het kader van de Green Deal in het Vlaams Gewest zet ZNA zich in om de principes van de circulaire economie zoveel mogelijk te integreren in het project. In deze context brengt Cenergie haar expertise in circulariteit aan om het ontwerpteam en de bouwheer te adviseren hoe de principes van de circulaire economie het best geïntegreerd kunnen worden, in elke fase van het project.
Het bouwen en renoveren van gebouwen vereist een aanzienlijke hoeveelheid grondstoffen en materialen.
De bestaande voorbouw kon niet worden behouden vanwege de te lage plafondhoogte en het gebrek aan aanpassingsmogelijkheden, waardoor er veel materiaal vrijkomt.
Met als doel het gebruik van niet-hernieuwbare bronnen te verminderen, wordt hergebruik van materialen aangemoedigd. Dankzij de opmaak van een pre-sloopinventaris van de voorbouw, worden de materialen die kunnen worden hergebruikt, geïdentificeerd en vervolgens geïntegreerd in het wederopbouwproject van het gebouw.
De levensduur van de gebouwen (en dus van de materialen waaruit ze bestaan) wordt ook gemaximaliseerd dankzij een flexibel en aanpasbaar ontwerp van ruimtes. De structuur, de gevels en de positie van de technieken worden zo uitgewerkt dat er een modulair gebouw ontstaat waarin toekomstige aanpassingen gemakkelijk te voorzien zijn. Dankzij de toepassing van het principe van constructieve hiërarchie en de implementatie van demonteerbare elementen, kunnen de materialen die vandaag worden gebruikt en gedemonteerd tijdens toekomstige aanpassingswerken worden hergebruikt.
C-CalC berekeningen worden uitgevoerd en meten de verbetering gerelateerd aan het toepassen van circulaire maatregelen. Rekening houdend met de budgettaire en stedenbouwkundige beperkingen van het project, maken de voorgestelde circulaire maatregelen het mogelijk om van een niveau F naar D te gaan voor de voorbouw en van een niveau F + naar D + voor de “wooneenheden” van het gebouw. TCO-analyses (Total Cost of Ownership) uitgevoerd over een periode van 30 jaar, maken het mogelijk om de budgettaire impact van deze circulaire maatregelen te bestuderen en ze te vergelijken met de kosten die dezelfde maatregel zou hebben gehad in een conventionele constructie.
De bestudeerde circulaire maatregelen zijn onder meer het hergebruik van de gevelsteen en het houten frame, het ter plaatse breken en hergebruiken van beton, de keuze voor duurzamere materialen voor isolatie, kozijnen of binnenwanden, werken met een BIM-model, en de implementatie van een materialenpaspoort.
Dankzij het opstellen van clausules die specifiek zijn voor deze maatregelen in het bestek en de werken die worden uitgevoerd in samenwerking met de architect, de ingenieur in speciale technieken en de aannemer, wordt de circulariteit van het project gevolgd vanaf de ontwerpfase tot in de uitvoeringsfase.
